ဝက္သက္ေရာဂါဆိုသည္မွာ -------------------------------------------- သက္ေရာဂါဟာ ဝက္သက္ဗိုင္းရပ္စ္ပိုး (Measles Virus) ေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားရၿပီး ေရာဂါရွင္ကေလးထံမွ ႏွာမႊန္၊ ေခ်ာင္းဆိုး၊ စကားေျပာ ျခင္းျဖင့္ ေလထဲသို႔ေရာက္ရွိလာေသာ ဗိုင္းရပ္စ္မ်ားကို ႐ွဴမိရာမွ ကူး စက္ျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဝက္သက္ဟာ ေႏြဦးေပါက္စပူျပင္းတဲ့ကာလ မ်ားတြင္ အျဖစ္မ်ားပါတယ္။ ကေလးငယ္၏ က်န္းမာေရးအေျခခံဓာတ္ႏွင့္ အစာအာဟာရ ခ်ဳိ႕တဲ့မႈမ်ားရွိခဲ့လွ်င္ ပို၍ေရာဂါေဝဒနာကိုခံစား ရႏိုင္ပါတယ္။ အသက္အရြယ္အပိုင္းအျခားအားျဖင့္ ပ်မ္းမွ်ေျခာက္လသားမွ ႏွစ္ႏွစ္သားအရြယ္မွာ အမ်ားဆံုးျဖစ္ေလ့ရွိပါတယ္။ ေရာဂါ ပိုးစတင္ဝင္ေရာက္သည္မွ ေရာဂါလကၡဏာမ်ားေပၚေပါက္ခ်ိန္အထိ ခုနစ္ရက္မွ ၁၄ရက္ အထိ ၾကာျမင့္တတ္ပါတယ္။ ဝက္သက္ေရာဂါကိုဖ်ားၿပီး အနီေရာင္အဖုအပိမ့္ေတြထြက္၊ အပိမ့္ေတြစံုရင္ ေရခ်ဳိးခ်လိုက္႐ံုႏွင့္ ေရာဂါ ေပ်ာက္ ျပီဟုထင္မွတ္မွားေနၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဝက္သက္ဟာ အေပၚယံသာျမင္ရေသာ အေရျပားေပၚတြင္သာျဖစ္တဲ့ သမာ႐ိုးက် ႐ိုးရွင္းေသာ ေရာဂါမ်ိဳး မဟုတ္ပါဘူး။ အဆုတ္၊ အူ လမ္းေၾကာင္း စသည့္ တစ္ကိုယ္လံုး အတြင္း အျပင္ အနွံ႕ ျဖစ္ေပၚျခင္းမ်ိဳးပဲ ျဖစ္ပါတယ္ ။ --------- ဝက္သက္ေရာဂါ ကာကြယ္ေရး အသိေပးႏႈိးေဆာ္ခ်က္ ------------------------------------------ ဝက္သက္ေရာဂါသည္ ဝက္သက္ဗုိင္းရပ္စ္ေရာဂါပုိုး ကူးစက္ခံရမွုေၾကာင့္ ျဖစ္ပြားျခင္းျဖစ္သည္။ လြန္စြာကူးစက္လြယ္၍ ျပင္းထန္ေသာ ေရာဂါတစ္ခုျဖစ္ၿပီး ကပ္ေရာဂါအသြင္ျဖစ္ပြားႏုိင္သည္။ ဝက္သက္ေရာဂါကာကြယ္ေဆးကုိ အႀကိမ္ျပည့္ မထုိးႏွံထားပါက အသက္အရြယ္မေရြး၊ မည္သူမဆုိ ေရာဂါကူးစက္ျဖစ္ပြားႏုိင္သည္။ ဝက္သက္ေရာဂါလူနာမ်ားအေနျဖင့္ ဖ်ားျခင္း၊ ခႏၶာကုိယ္ အႏွ႔ံအျပားတြင္ အနီစက္၊ အနီေရာင္ အဖုအပိမ့္မ်ားထြက္ေပၚျခင္း(အရည္ၾကည္ဖုမ်ား မဟုတ္ပါ)၊ ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း၊ ႏွာရည္ယုိျခင္းႏွင့္ မ်က္လုံးနီ၍ မ်က္ဝတ္ထြက္ျခင္း ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ခံစားရမည္။   ဝက္သက္ေရာဂါ၏ ေနာက္ဆက္တြဲအျဖစ္ အဆုတ္ေရာင္ျခင္း(နမုိးနီးယား)၊ ဝမ္းပ်က္ဝမ္းေလွ်ာျခင္း၊ ဦးေႏွာက္ေရာင္ရမ္းျခင္း အစရွိသည့္ ေရာဂါမ်ား ျဖစ္ပြားတတ္ၿပီး အာဟာရခ်ိဳ႕တဲ့ေသာ ကေလးမ်ားႏွင့္ ခုခံအားက်ဆင္းေနသူမ်ားတြင္ အသက္ေသဆုံးသည္အထိ ျဖစ္ပြားႏုိင္သည္။ ဝက္သက္ေရာဂါလူနာ၏ ႏွာေခါင္းႏွင့္ လည္ေခါင္းတုိ႔မွ ထြက္ရွိေသာ အရည္မ်ားကုိ ထိေတြ႕မိျခင္း၊ ေခ်ာင္းဆုိးျခင္း၊ ႏွာေခ်ျခင္း၊ လူနာႏွင့္ အနီးကပ္ ထိေတြ႕ေနထုိင္ျခင္း တုိ႔ေၾကာင့္ လူတစ္ဦးမွ တစ္ဦးသုိ႔ ဝက္သက္ေရာဂါ လ်င္ျမန္စြာ ကူးစက္ျပန္႔ပြားႏုိင္သည္။ ဝက္သက္ေရာဂါ ကူးစက္ခံရျခင္းမွ ကာကြယ္ႏုိင္ရန္အတြက္ .. * မိမိရင္ေသြး၏ အသက္(၉)လတြင္ ပထမအႀကိမ္ႏွင့္ အသက္(၁၈)လတြင္ ဒုတိယအႀကိမ္ ဝက္သက္ႏွင့္ ဂ်ိဳက္သုိးေရာဂါ(၂)မ်ိဳးစပ္ကာကြယ္ေဆးကုိ သက္ဆုိင္ရာေဒသရွိ ပုံမွန္ကာကြယ္ေဆးထုိးစုရပ္၌ အႀကိမ္ျပည့္ ထုိးႏွံပါ။ * ဝက္သက္ေရာဂါကာကြယ္ေဆး ထုိးႏွံထားျခင္းမရွိေသာ အသက္(၅)ႏွစ္ေအာက္ ကေလးမ်ားအား ေတြ႕ရွိပါက ပုံမွန္ကာကြယ္ေဆးထုိးစုရပ္မ်ားသုိ႔ သြားေရာက္ ထိုးနွံနို္င္ေရး အသိေပးတုိက္တြန္းပါ။ * ေရာဂါျဖစ္ပြားသူလူနာမ်ားအေနျဖင့္ လူအမ်ား စုေဝးရာေနရာသုိ႔ သြားေရာက္ျခင္းမွ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ။ * ေခ်ာင္းဆုိး၊ ႏွာေခ်ၿပီးလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ လူနာ၏ အသုံးအေဆာင္ပစၥည္းမ်ားကုိ ကုိင္တြယ္ၿပီးလွ်င္ျဖစ္ေစ၊ လူနာအား ျပဳစုၿပီးလွ်င္ျဖစ္ေစ လက္ကုိေရ၊ ဆပ္ျပာတုိ႔ျဖင့္ ဖုံးအုပ္ပါ။ လက္ကုိင္ပဝါ အဆင္သင့္မရွိပါက ပါးစပ္ႏွင့္ႏွာေခါင္းကုိ လက္ေမာင္းျဖင့္ ဖုံးအုပ္၍ ေခ်ာင္းဆုိး၊ ႏွာေခ်ပါ။ * ဝက္သက္ေရာဂါလကၡဏာမ်ား ျဖစ္ပြားလာပါက နီးစပ္ရာ က်န္းမာေရးဌာနသုိ႔ ခ်က္ခ်င္းသတင္းပုိ႔၍ ထိေရာက္ေသာ ေဆးကုသမႈခံယူပါ။